Zanieczyszczenie plastikiem coraz bardziej doskwiera Arktyce i jej mieszkańcom. Wywiera bowiem destruktywny wpływ na ekosystem, który – w wyniku zmian klimatu – i bez tego chwieje się w posadach. Na szczęście, wzrost odnotowany na przestrzeni ostatnich kilku dekad dotyczył nie tylko ilości plastikowych odpadów zalegających w polarnym środowisku, lecz również zainteresowania, w tym naukowego, tym problemem.
Co do jednego jesteśmy zdumiewająco zgodni. Środowisko to nie miejsce dla plastikowych śmieci. Na tym jednak jednomyślność się kończy. I trudno się dziwić, bo punkt widzenia zależy przecież od punktu siedzenia, a zanieczyszczenie plastikiem to niezwykle złożone zjawisko. Aby możliwie dobrze spożytkować to, co już wiemy, wyciągnąć wnioski z sukcesów i porażek oraz określić kluczowe luki w obecnym stanie wiedzy, rząd Islandii, wspierany przez Nordycką Radę Ministrów, zorganizował Symposium on Plastics in the Arctic and Sub-Arctic Region, czyli Sympozjum na temat Plastiku w Arktyce i Strefie Subarktycznej. Wydarzenie miało miejsce w marcu 2021 roku i zanim jeszcze dobiegło końca, było jasne, że bez drugiej edycji się nie obędzie.
The Second International Symposium on Plastics in the Arctic and Sub-Arctic Region, albo po prostu Arctic Plastics, odbyło się pod koniec listopada 2023 roku w Harpie, czyli w słynnym obiekcie konferencyjno-koncertowym w Reykjaviku, w Islandii.
© Barbara Jóźwiak, Fundacja forScience
© Barbara Jóźwiak, Fundacja forScience
© Barbara Jóźwiak, Fundacja forScience
Sympozjum umożliwiło uczestnikom rzut okiem – i uchem – na najnowsze wyniki badań naukowych, wiedzę rdzenną, inicjatywy oddolne, pomysły legislacyjne, a także projekty łączące to wszytko w najróżniejszych konfiguracjach. Było dynamicznie, intensywnie i inspirująco. A czy wydarzenie wpłynie w jakikolwiek sposób na plastikowe status quo? Czas pokaże.
Wydaje mi się, że powinniśmy mieć odwagę działać, kiedy widzimy trendy, a nie dopiero wtedy kiedy wystarczająco dużo wiemy. Nigdy bowiem nie wiemy wystarczająco dużo. Powinniśmy kontynuować badania, żeby potwierdzić to, co widzimy, ale nie musimy czekać, żeby zacząć działać.
Program Sympozjum pękał w szwach. Znalazło się w nim ponad 60 prezentacji na temat plastiku w Arktyce, które podzielone zostały na sześć głównych grup tematycznych:
- Monitoring i charakterystyka problemu zanieczyszczenia plastikiem w Arktyce
- Rozwijanie metodologii badań w zakresie makro-, mikro- i nanoplastiku
- Źródła i transport plastiku w Arktyce i strefie subarktycznej
- Wpływ śmieci morskich na środowisko, gospodarkę i społeczności Arktyki
- Wyzwania związane z gospodarką odpadami w Arktyce i sposoby na jej poprawę
- Twarzą w twarz z problemem zanieczyszczenia plastikiem: współpraca międzynarodowa, strategie, dobre praktyki i innowacje ze świata
My też mieliśmy okazję podzielić się obserwacjami. Na jaki temat? Tytuł prezentacji Adama mówi (prawie) wszystko.
“Śmiecie morskie w południowej części Spitsbergenu, czyli czego nauczyło nas 6 ton śmieci zebranych z 30 km arktycznego wybrzeża.”
A czego nauczyliśmy się w Islandii? Że Trzecie Sympozjum na temat Plastiku w Arktyce i Strefie Subarktycznej, planowane na kwiecień 2026 roku, to wydarzenie, którego nie można przegapić. I jeszcze może, że koniec listopada to kiepska pora na podziwianie uroków Islandii.
Chcesz dowiedzieć się więcej o tym, co działo się podczas Arctic Plastics 2023? Zajrzyj na oficjalną stronę wydarzenia. A jeśli wciąż Ci mało, zapraszamy do lektury podsumowania, które dostępne jest tutaj.